Oef. Marine Le Pen haalde het niet in de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen. De extreemrechtse frontvrouw van het FN haalde ongeveer een derde van de stemmen: 10,6 miljoen Fransen kozen voor haar. Dat is bijzonder veel, maar toch ontstaat er discussie binnen het FN. Nichtje Marion Maréchal-Le Pen kondigde haar politieke exit aan. De politieke meningsverschillen binnen het FN waren toegedekt zolang het vooruitging. Maar ondanks de hoge score bleef het resultaat in de eerste ronde onder de verwachtingen van enkele maanden geleden.
Tot enkele maanden geleden werd ervan uitgegaan dat Le Pen de eerste ronde van de presidentsverkiezingen zou winnen waarna een tweede ronde zou volgen tussen de extreemrechtse Le Pen en de reactionaire neoliberaal Fillon. Het is anders gelopen. De neoliberaal Macron haalde de tweede ronde waardoor er voor het eerst een tweede ronde was zonder een kandidaat van beide grote traditionele partijen. Le Pen werd niet de eerste maar slechts de tweede in beide rondes van de presidentsverkiezingen. De peilingen van pakweg een jaar geleden werden niet gerealiseerd.
Hoe kwam dit? Wij denken dat het vooral komt omdat er een echte oppositie is opgestaan in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen. De campagne ‘France Insoumise’ van Mélenchon scoorde verrassend goed. Op basis van een brede betrokkenheid (450.000 leden, tienduizenden op meetings, …) en een scherp verzet tegen het neoliberale beleid, eindigde Mélenchon op een zucht van de tweede ronde. In een stad als Marseille, waar het FN sterk staat, was Mélenchon de kandidaat met de meeste stemmen. Ook in het noordelijke Rijsel was dit het geval.
Voor de tweede ronde waren er verschillende standpunten bij antifascisten: sommigen stelden dat ze met de neus dichtgeknepen voor Macron zouden stemmen om Le Pen te stoppen, anderen stemden blanco omdat Macron geen antwoord biedt op Le Pen. Wij riepen op om tegen Le Pen te stemmen, hadden begrip voor wie Macron stemde, maar zouden zelf niet voor hem gestemd hebben. Politiek verbonden worden met een neoliberale president die meteen al een nieuwe arbeidswet wil doorvoeren, zou het verzet tegen zijn beleid discrediteren. We zullen de rol van oppositie tegen dit beleid toch niet aan het FN overlaten?
Sommigen zagen in de weigering van Mélenchon om voor Macron op te roepen een mogelijke steun aan Le Pen. Achteraf blijkt dat er amper kiezers van Mélenchon voor Le Pen kozen. Mélenchon was steeds duidelijk in zijn antiracisme. Enkele jaren terug was hij zelf kandidaat in Hénin-Beaumont tegen Le Pen op een ogenblik dat niemand anders dat aandurfde. Op zijn verkiezingsmeeting in Marseille begon Mélenchon met een indrukwekkende minuut stilte voor de vluchtelingen die omkwamen in de Middellandse Zee.
Nu Macron, de kandidaat van de bankiers en de grote aandeelhouders, verkozen is, begint de volgende ronde. Er zijn natuurlijk de parlementsverkiezingen van juni. Een sterke campagne van ‘France Insoumise’ kan die beweging een parlementaire aanwezigheid opleveren en bovendien lokale structuren vestigen om niet alleen op ogenblikken van verkiezingen actief te zijn, maar die verkiezingen ziet als een onderdeel van de uitbouw van een massastrijd tegen het beleid van Macron met massabetogingen en stakingsdagen.
Uit de Franse verkiezingen onthouden we dat een strijdbare linkerzijde een antwoord biedt op de electorale steun voor extreemrechts en een brede steun kan opbouwen met een consequent antiracistisch en progressief programma.
