Door Ty Moore, Socialist Alternative
Het brutale blanke nationalistische geweld in Charlottesville en doorheen het land vormde een collectieve wake up call. Er moet gebouwd worden aan een sterke linkerzijde tegen racistisch geweld, intimidatie en geïnstitutionaliseerd racisme van de overheid. Progressieve leiders als Bernie Sanders moeten samen met de vakbonden, burgerrechtenactivisten, migranten, socialisten en andere progressieve organisaties opkomen voor gecoördineerde massaprotesten in elke stad om zo de extreemrechtse krachten te isoleren en terug te dringen. Deze protestacties moeten gekoppeld worden aan een programma dat duidelijk ingaat tegen Trump en tegen de belangen van de grote bedrijven. De bekommernissen van de meerderheid van de bevolking opnemen, kan leiden tot eenheid tegen racisme en haat.
De dreiging van extreemrechts
Alt-right, blanke nationalisten en neonazi’s hebben sinds de verkiezing van Trump steeds meer publieke acties georganiseerd. Het gaat nog steeds om kleine groepen en acties, maar de omvang en het zelfvertrouwen van deze groepen neemt toe. De honderden blanke nationalisten die afgelopen weekend naar Charlottesville trokken voor de betoging ‘Unite the Right’ wilden hun beweging naar een hoger niveau tillen.
De brutale moord van Heather Heyer door de neonazi James Field maakte dat Trump er zich wel over moest uitspreken. Hij hield het op een veroordeling van het geweld en de haat “langs vele kanten.” Trump weigerde om het blanke nationalisme en de neonazi’s specifiek te veroordelen. Dit leidde tot woede onder miljoenen mensen. Minstens één website van alt-right verwelkomde de uitspraken van Trump als “erg, erg goed.”
De enorme uitbarsting van woede tegen het geweld en de haat in Charlottesville toont de echte krachtsverhouding in de Amerikaanse samenleving tegenover extreemrechts. Er waren spontane acties in steden doorheen het land. Er is nood aan een plan om tot nationaal gecoördineerde massa-acties te komen en waar nodig moet links democratische verdedigingscomités vanuit de arbeidersbeweging opzetten om onze beweging en onze gemeenschappen te beschermen tegen aanvallen.
Het is steeds duidelijker dat antiracistische acties op zich niet volstaan om de groei van nationalisme en racisme in de samenleving te stoppen. Om de opmars van blank nationalisme te stoppen of om een effectief verzet tegen Trump te bouwen, moeten we nadenken over een bewuste politieke strategie waarmee we extreemrechts kunnen isoleren.
De voedingsbodem van het Trumpisme aanpakken
De meeste Republikeinse leiders proberen zich te distantiëren van alt-right groepen, maar hun weinig verhulde racisme heeft de groei van racistische en reactionaire ideeën aangemoedigd. Decennialang voerden beide grote partijen een beleid van ‘harde aanpak van criminaliteit’, versterking van islamofobie onder het mom van ‘anti-terrorisme’ en een escalerend beleid van deportatie van migranten. Dit heeft een racistisch klimaat versterkt en extreemrechts kan daar gebruik van maken.
De opkomst van extreemrechtse reactionairen en neofascistische krachten kan enkel begrepen worden als een internationaal fenomeen, het is het resultaat van de diepe crisis van het globale kapitalisme. Regeringen hebben wereldwijd een beleid gevoerd dat leidt tot een enorme ongelijkheid met eilanden van extreme rijkdom omgeven door een snel groeiende zee van armoede, economische ongelijkheid en sociale desintegratie. Met hun systeem in crisis en de dreiging van verzet van onderuit, doet een deel van de heersende klasse beroep op racisme, nationalisme en haat als onderdeel van een verdeel-en-heersbeleid.
Het falen van de linkerzijde en de arbeidersbeweging om een voldoende sterk politiek alternatief naar voor te schuiven, liet ruimte voor rechtse populisten zoals Trump. In de laatste verkiezingen kon Trump zich opwerpen als de enige ‘anti-establishmentkandidaat’ tegen de heerschappij van Wall Street en de corrupte politieke elite. Hij kon zich zo voorstellen nadat de links-populistische campagne van Bernie gestopt werd door het establishment van de Democratische Partij. Hierdoor kon Trump zich op demagogische wijze richten tot miljoenen blanke werkenden en mensen uit de middenklassen die geconfronteerd worden met een dalende levensstandaard en een wereldvreemd politiek establishment. Het was deze politieke en sociale context die Trump toeliet om een gehoor te vinden voor zijn cynische verwijzingen naar nationalistische trots, zijn zondebokpolitiek tegen migranten, zijn openlijke misogynie en zijn belofte om ‘de riolen van Washington’ uit te kuisen.
Nood aan een links alternatief
De crisis van het kapitalisme ligt aan de basis van het Trumpisme. Een efficiënt verzet tegen rechts moet het protest tegen racisme en haat koppelen met een programma tegen armoede, werkloosheid, onbetaalbaar wonen en de chronische onderfinanciering van onderwijs, infrastructuur en sociale diensten. De middelen hiervoor moeten gezocht worden waar ze zitten: bij de superrijken. De steun voor Trump en alt-right ondermijnen, vereist een massabeweging met een duidelijk links politiek alternatief.
Het potentieel hiervoor is zeker aanwezig. Dat zagen we al met de steun voor Bernie Sanders, zeker in de staten waar Trump hoge scores haalde. De zelfverklaarde democratische socialist is momenteel de populairste politicus van de VS en de meest prominente oppositiestem tegen Trump. De populariteit van Bernie komt voort uit zijn oproep tot “een politieke revolutie tegen de klasse van miljardairs”, zijn eisen voor algemene gezondheidszorg, gratis hoger onderwijs, een massaal programma van jobs betaald door belastingen op de superrijken en zijn aanvallen op het establishment van zowel de Republikeinen als de Democraten.
Jammer genoeg slaagt Sanders er niet in om dit radicale programma te verbinden met de nood aan een nieuwe massale partij van de werkende bevolking, een cruciale stap om het verzet tegen Trump te verenigen in een coherente massabeweging.
Massaal protest en verdediging van onze beweging
De betoging van ‘Unite the Right’ in Charlottesville heeft miljoenen mensen kwaad gemaakt en het leidt tot de zoektocht naar effectieve antwoorden. Het brutale geweld door neonazi’s leidt begrijpelijk tot sympathie onder een deel van de activisten voor fysieke antwoorden. Op de betogingen doorheen het land was de slogan: “Any time, any place, punch a nazi in the face” bijvoorbeeld erg populair.
Deze benadering geeft uitdrukking aan een terecht gevoel, maar het riskeert antiracisten te isoleren en een obstakel te vormen voor de massale betrokkenheid en steun die we nodig hebben om te winnen. Onze kracht om Trump en alt-right een nederlaag toe te brengen, ligt bij het reële potentieel om de meerderheid van de samenleving tegen hen te organiseren. Progressieve leiders als Sanders moeten samen met burgerrechtenorganisaties, socialisten en de arbeidersbeweging opkomen voor massale vreedzame betogingen die honderdduizenden en mogelijk zelfs miljoenen mensen op de been brengen tegen racisme en haat.
Tegelijk heeft de ervaring ons geleerd dat we niet op de politie kunnen vertrouwen om onze bewegingen te verdedigen, laat staan om migrantengemeenschappen te beschermen tegen racistische intimidatie en geweld. We moeten op onze eigen collectieve kracht rekenen en doorheen zelforganisatie ons verdedigen. De beweging tegen Trump moet waar nodig democratische comités opzetten voor de verdediging van onze betogingen en voor hulp aan bedreigde gemeenschappen.
Sinds Trump aan de macht kwam, heeft Socialist Alternative gebouwd aan het verzet tegen zijn agenda van racisme, seksisme en beleid ten voordele van de grote bedrijven. We proberen in elke fase de beweging tegen Trump en zijn extreemrechtse vrienden te koppelen aan een strategie en een programma die de werkenden verenigen in een multi-raciale massabeweging. Onze centrale boodschap is dat een efficiënte strijd tegen rechts niet mag beperkt worden tot gewoon ‘neen’ zeggen.
De huidige defensieve strijd moeten we koppelen aan een programma en strategie waarmee we de controle van de grote bedrijven op de samenleving aanpakken en een einde maken aan de economische en sociale onzekerheid waarop racisme, nationalisme en haat een grotere ingang vinden.