Na vijf en een half jaar en 453 zittingen, is het einde van het proces tegen Gouden Dageraad in zicht. Volgens de door het rechtbank aangekondigde agenda zullen de rechters op 7 oktober uitspraak doen.
Artikel door Takis Yiannopoulos, Xekinima (International Socialist Alternative in Griekenland)
Dit is waarschijnlijk het belangrijkste politieke proces in Griekenland sinds dat tegen de kolonels die verantwoordelijk waren voor de dictatuur in 1975. Zij belandden toen in de gevangenis. Maar het proces is ook van groot belang voor andere Europese landen, want het fascisme is een gevaar voor iedereen.
Antifascisten uit de zitting gezet op 2 september
Tijdens de zitting van 2 september was er voor de ingang een actie van de campagne ‘Ze zijn niet onschuldig’. Tegelijk wilden enkele antifascisten de zitting bijwonen. Dit werd hen geweigerd onder het mom van de sanitaire maatregelen. Op hetzelfde ogenblik mochten 30 aanhangers van Gouden Dageraad de zitting wel bijwonen. Ook bij andere zittingen was er geen beperking van het aantal aanwezigen. De betogers probeerden te onderhandelen over een beperkte aanwezigheid, met respect voor sociale afstand. Dit leverde niets op.
Dit is uiteraard een politieke beslissing van de autoriteiten, die de aanwezigheid van antifascisten willen verbieden. Dit was niet alleen zo voor de zitting van 2 september, het zal ook het geval zijn met de laatste zitting als het vonnis wordt geveld. De antifascistische beweging is tijdens alle zittingen de afgelopen vijf jaar aanwezig geweest. Dit was cruciaal om de feiten openbaar te maken en aan iedereen de provocerende opstelling van de nazi-verdachten te laten zien. Hoewel alles in het werk werd gesteld om het proces zonder al te veel publiciteit te laten verlopen, werden de argumenten en bewijzen die door de advocaten van de slachtoffers van extreemrechts geweld werden aangedragen, op die manier bekend bij de maatschappij. Het is meer dan duidelijk geworden dat het hier inderdaad om een criminele organisatie gaat, waarvan de structuur, de overtuigingen en de modus operandi zijn overgenomen van die van de nazi-partijen uit de jaren dertig van de vorige eeuw, met name de Hitlerpartij.
De autoriteiten probeerden de antifascisten te isoleren en aan de zijlijn te houden. We zullen dit echter niet toelaten. Er is al een betoging gepland voor 7 oktober tijdens de zitting. Er is een indrukwekkende mobilisatie op sociale media met duizenden mensen die het kader ‘Ze zijn niet onschuldig’ toevoegden aan hun profielfoto. Velen zullen deelnemen aan de acties.
Geen enkele regering wilde de neonazi’s echt in de gevangenis…
In 2013 werd de rechtse regering gedwongen haar toevlucht te nemen tot een juridische procedure tegen Gouden Dageraad, omdat zij zich realiseerde dat de organisatie oncontroleerbaar werd.
Op dat moment, in een periode van slechts tien dagen, hadden ze kaderleden van Nieuwe Democratie (de toenmalige rechtse partij in de regering) aangevallen, vakbondsleden van PAME (vakbond van de Communistische Partij) ernstig gewond en de antifascistische muzikant Pavlos Fyssas vermoord terwijl ze tot 11% stegen in de peilingen. Verschillende regeringen hadden Gouden Dageraad legaal kunnen aanpakken, vooral na 1992, toen de organisatie in het openbaar begon te verschijnen en echte gewapende aanvalsgroepen had.
De advocaten van Gouden Dageraad probeerden de feiten tijdens het proces te verdraaien. Ze verwezen naar gerechtelijke onderzoeken die de banden tussen misdaden en Gouden Dageraad voor 2008 toegedekt hielden. Deze verdedigingslinie werd door de advocaten van Pavlos Fyssas en de andere slachtoffers volledig ontmanteld.
Vanaf 1992, na de groei van de nationalistische beweging als gevolg van de opkomst van de Macedonische kwestie, viel Gouden Dageraad honderden activisten, migranten, vluchtelingen en in het algemeen al diegenen die niet overeenkwamen met de nazi-geloofsovertuigingen van de organisatie aan. Het hoogtepunt werd bereikt in 1998, toen 10 activisten van Gouden Dageraad drie studenten, leden van de linkse organisatie NAR, aanvielen. Een van de drie, Dimitris Koussouris, was vertegenwoordiger in het Centraal Comité van de Griekse Studentenbond (EFEE). Koussouris was het voornaamste doelwit van deze aanval, die hem bijna het leven kostte. Hij lag twee maanden op intensieve zorgen en moest nog jarenlang medische behandeling krijgen. De daders van deze aanval zijn nu vrij.
De regeringen van die periode hebben nooit aan Gouden Dageraad willen raken. De groep werd door het Hooggerechtshof erkend als een legale politieke partij en heeft deelgenomen aan vele verkiezingen. Pas na de moord op Pavlos Fyssas op 18 september 2013 en een grote antifascistische beweging besliste de regering dat het geen andere optie had dan een juridische vervolging.
Het begin van het proces
Het proces begon pas op 20 april 2015, met 69 leden van Gouden Dageraad in de beklaagdenbank. De keuze van een rechtbank in een moeilijk te bereiken gebied van Athene, het gebrek aan media-aandacht, een zeer beperkt publiek en herhaalde en voortdurende vertragingen bij de advocaten van de verdachten: alles werd in het werk gesteld om de mediabelangstelling voor het proces te beperken. Maar de publieke belangstelling bleef groot dankzij de antifascisten.
Vandaag proberen de verdachten zich te verdedigen met de stelling dat Gouden Dageraad noch een criminele organisatie noch een nazigroep is. De daden van Roupakias, de moordenaar van Pavlos Fyssas, en de andere misdaden worden voorgesteld als geïsoleerde feiten waar de leiders niet van op de hoogte waren. Alle incidenten die tijdens het proces aan bod komen, worden afgedaan als private geschillen die niet verbonden zijn met de politieke partij Gouden Dageraad. De leden en advocaten van Gouden Dageraad waren dan ook erg enthousiast toen openbaar aanklager Adamantia Oikonomou in feite voorstelde om alleen Roupakias te veroordelen.
Druk opvoeren naar 7 oktober
Het vonnis wordt verwacht op 7 oktober. Momenteel is Gouden Dageraad erg verzwakt: het haalde de kiesdrempel niet en verloor zijn zetel in het Europees Parlement (de verkozene stapte uit de partij, maar hield de zetel). Er waren drie splitsingen op een jaar tijd en financieel zit Gouden Dageraad op droog zaad.
De toekomst van het fascisme in Griekenland zal echter niet bepaald worden door een gerechtelijke beslissing.
Het is duidelijk dat de toekomst van het fascisme in Griekenland niet zal worden beoordeeld op basis van uitspraken van een rechtbank. Dit wil echter niet zeggen dat de uitspraak geen belang heeft voor de verdere ontwikkeling van extreemrechts in al zijn vormen.
De antifascistische beweging bereidt zich voor op antifascistische acties in september en oktober. De campagne ‘Zij zijn niet onschuldig’, de antifascistische coördinatie in Athene/Piraeus en de antifascistische comités in andere steden intensiveren hun acties op alle niveaus. Op 18 september, de verjaardag van de moord op Pavlos Fyssas, is een betoging gepland die erg groot kan worden. Dit zal de druk op de rechtbank verder opvoeren. Er zijn ook acties gepland op 7 oktober, om hardop te roepen dat de nazi’s in de gevangenis thuishoren.
Wij zeggen klaar en duidelijk: alle nazi’s, niet alleen de moordenaar van Pavlos Fyssas, zijn niet onschuldig en horen in de gevangenis thuis. Dat geldt ook voor de leiders van Gouden Dageraad en al diegenen die zich hebben afgesplitst van die groep om nieuwe extreemrechtse organisaties op te zetten.
Antifascisten benadrukken dat dit geen louter strafrechtelijke of juridische kwestie is. Deze context kan belangrijk zijn, maar de antifascistische strijd wordt gevoerd op straat, in de wijken, op de werkvloer, in de maatschappij. De strijd om de nazi’s van Gouden Dageraad achter tralies te krijgen, is belangrijk voor antifascisten. Tegelijk voeren we strijd en acties in de samenleving. Uiteraard zijn we er ons ook bewust van dat het fascisme destijds een wapen in handen van het kapitalisme was: de connecties tussen delen van het Duitse grootkapitaal (Krupps of Thyssen) en de nazi’s zijn algemeen bekend. De strijd tegen het kapitalisme is dan ook onderdeel van onze antifascistische strijd.
