Er is een campagne om van 8 mei een feestdag te maken. Waarom die datum? Op 8 mei 1945 gaf nazi-Duitsland zich over. Voor antifascisten is het daarom een belangrijke datum. Er is nu een 8 mei-coalitie opgezet om er een feestdag van te maken. Hiervoor is er steun van de vakbonden en van tal van antifascisten.
De voorbije jaren was er veel aandacht voor de bezetting, de collaboratie en het verzet tegen het fascisme. Het is in de nasleep hiervan dat de kwestie van een feestdag opnieuw op tafel wordt gelegd. Tot in 1974 kregen schoolkinderen die dag vrij. Sinds 2019 is het de feestdag van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat besliste om het Irisfeest op 8 mei te prikken om meteen ook de overwinning op het fascisme te herdenken.
Wij steunen deze eis. Het zou goed zijn om een dag van herinnering aan het nazisme en de strijd ertegen te hebben. Dit zou meteen een gelegenheid bieden om de strijd tegen extreemrechts en rechts populisme vandaag te bespreken. De verkiezingsoverwinning van Orban in Hongarije, de hoge score van Marine Le Pen in Frankrijk en de goede peilingen voor het Vlaams Belang bij ons tonen de actualiteit en de noodzaak van die strijd.
Om extreemrechts te stoppen, moet de voedingsbodem ervan aangepakt worden. Op een ondergrond van ellende en tekorten vindt de verdeeldheid waar extreemrechts voor staat ingang. Die verdeeldheid biedt geen antwoorden, maar kan een uitdrukking vormen van frustratie en woede. Als de arbeidersbeweging geen collectieve hoop op verandering en verbetering biedt, is er meer ruimte voor de individuele wanhoop waar extreemrechts mee scoort.
We kunnen bijgevolg niet rekenen op de traditionele partijen die verantwoordelijk zijn voor een asociaal beleid. In Frankrijk heeft het rechtse beleid van Macron de steun voor extreemrechts nog versterkt. In Hongarije moest een ‘minder erge’ kopie van Orban uiteindelijk de duimen leggen voor het origineel. De arbeidersbeweging moet zelf haar eisen en noden centraal stellen en daarvoor strijden. Dat is de beste methode om meteen ook het gras onder de voeten van extreemrechts te maaien. Voor ons is 8 mei dan ook een dag van strijd voor hogere lonen, betaalbaar wonen en voor massale publieke investeringen in toegankelijke openbare diensten voor iedereen.
