Helaas zijn de peilingen unaniem: in Vlaanderen kan Vlaams Belang de verkiezingen winnen, gevolgd door de N-VA. Steeds meer jongeren en werkenden denken via rechtse partijen een proteststem uit te brengen, maar schijn bedriegt. Ondanks hun mooie praatjes geven beide partijen niets om gewone jongeren en werkenden. Steevast stemmen ze tegen sociale voorstellen zoals hogere minimumlonen of echte belastingen op de rijken.
door Arne (Gent) uit maandblad De Linkse Socialist
Weinig weten dat, want ze leiden er zelf bewust de aandacht van af. Bart De Wever schreef een boek over woke. In de voorbije maanden pakte Vlaams Belang online uit met LGBTQIA+fobe campagnes en lanceerde het een racistische en seksistische haatcampagne tegen Dalilla Hermans en haar aanstelling als trajectcoördinator om van Brugge de culturele hoofdstad van Europa te maken in 2030. Waar het VB zich in 2019 voordeed als de ‘partij voor de dieren’ voert het nu campagne onder de slogan ‘red onze boeren’.
Ze doen er alles aan om het niet te moeten hebben over hoe we de ongelijkheid kunnen aanpakken. Sociale strijd tegen ongelijkheid kan ervoor zorgen dat dit het centrale thema wordt in het publieke debat. Dat zou het voor extreemrechts veel moeilijker maken om via publiciteitscampagnes een imago en steun op te bouwen.
Strijd loont, maar lokt tegenreactie uit
Strijd tegen discriminatie loont. Op verschillende vlakken worden stappen vooruit gezet. Meer slachtoffers spreken zich uit en de erkenning van hun discriminatie neemt toe. Ook elders worden stappen vooruit gezet: de corruptie van politici wordt bijvoorbeeld vaker aan de kaak gesteld. Dit lokt echter ook tegenreacties uit waarop extreemrechts surft.
Ondertussen blijft het falen van het systeem zo groot dat de woede enkel toeneemt. Extreemrechts presenteert zichzelf als de vertegenwoordiger van die woede. Om die leugens te doorprikken, is er nood aan collectief protest en het afdwingen van overwinningen op vlak van koopkracht en de vele tekorten in de publieke diensten.
Extreemrechts gaat steeds verder
De haat van extreemrechts beperkt zich niet tot de sociale media. Het probeert dit op straat te brengen. Zo wordt Dries Van Langenhove ingezet om af te tasten hoe ver intimidaties op straat kunnen gaan. Er waren acties aan voorleesmomenten door dragqueens in Brugge en Rotterdam. Op 17 mei, de internationale dag tegen homofobie en transfobie, trok Van Langenhove opnieuw naar Brugge om een handelaar te intimideren die een regenboogvlag had uitgehangen.
Op 29 mei wil het Vlaams Belang nog een stap verder gaan met een grote ‘protestmeeting’ in het centrum van Brussel. De aanwezigheid van extreemrechts op straat is een gevaar voor mensen van kleur, LGBTQIA+ personen en andere onderdrukte groepen. Zij zullen aarzelen om zichzelf te zijn of met een constante angst rondlopen. Dit mogen we niet laten gebeuren. Gelukkig is er antifascistisch protest gepland in Brussel.
Extreemrechts en andere conservatieven doen er alles aan om de klok terug te draaien, maar slagen daar niet zomaar in. Hun activiteiten en pogingen tot intimidatie worden opnieuw beantwoord met protestacties van buurtbewoners en activisten. Dat gebeurde de afgelopen weken nog in Brugge, Gent, La Louvière, Berlaar en Leuven. Deze acties voortzetten en linken aan de strijd tegen besparingen en voor degelijke jobs, is cruciaal.
Ongelijkheid verdiept de zoektocht naar alternatief
Volgens een recent rapport van de Nationale Bank is “de ongelijkheid in België groter dan verwacht.” De 10% rijkste gezinnen bezitten bijna 60% van de rijkdom in het land. Wat voor de Nationale Bank onverwacht was, is geen verrassing voor gewone werkenden. Elke dag zien we de rijkdom die we produceren toenemen, maar de centen in onze portemonnee verminderen. De ongeziene prijsstijgingen van onze winkelkar en eerder van de energiefactuur werden deels gecompenseerd door de index, maar toch gingen velen er sterk op achteruit.
Het is weinig verrassend dat het vertrouwen in politici en politieke partijen kleiner dan ooit is. Het wantrouwen in de traditionele politiek is meer dan terecht, maar de vraag is natuurlijk wat het alternatief is. De opiniepeiling van VRT en De Standaard wees op een zekere steun voor meer dictatoriale vormen van bestuur: 35% staat open voor een ‘sterke leider’, 60% voor een ‘technocratisch’ bewind van zogenaamde experts en 16% zelfs voor een bestuur onder leiding van het leger. Bij de kiezers van het VB loopt dat laatste percentage op tot 24%. Politici en journalisten proberen het voor te stellen als een tijdelijk fenomeen gevoed door corona. In werkelijkheid drukt het uit dat het kapitalisme dieper in crisis gaat. Dat versterkt de zoektocht naar alternatieven, wat geen tijdelijk fenomeen is.
Alternatief vanuit de werkende klasse opbouwen
De cruciale vraag is die naar een alternatief voor de ongelijkheid en het systeem in crisis. De eisen van de werkende klasse dringen zichzelf op: tegen de onhoudbare werkdruk, tegen de neerwaartse spiraal van lonen en arbeidsvoorwaarden, voor betaalbaar wonen, voor toegankelijke en degelijke zorg en onderwijs … Voor al die zaken is er de afgelopen maanden actie gevoerd. Dat werpt de kwestie op wie de rijkdom bezit en hoe die ingezet wordt in het belang van de meerderheid van de bevolking. Het is door sociale strijd dat we deze eisen centraal in het publieke debat plaatsen.
Als de arbeidersbeweging en de linkerzijde, inclusief de PVDA, momenten laat voorbijgaan om bijvoorbeeld de nationalisatie van de energiesector te populariseren en om consistent brede protestbewegingen uit te bouwen, groeit de ruimte voor frustratie en cynisme. Dat is ideaal voor extreemrechts.
Stoutmoedig opkomen voor een socialistische samenleving is meer dan ooit nodig. Het falen van het kapitalisme versterkt het vertrouwen om dit te doen. De groei en het aan de macht komen van extreemrechts, nu in Italië onder Meloni en in 2024 mogelijk in verschillende Vlaamse gemeenten, tonen de dringendheid van de opbouw van antifascistisch verzet.
Doe mee met deze campagne
LSP heeft een lange traditie van consequent antifascisme. In de jaren 1990 lagen we aan de basis van de campagne Blokbuster die vele honderden jongerenacties tegen het VB organiseerde. De afgelopen maanden reageerden we met Campagne ROSA tegen seksisme en LGBTQIA+fobie, op 17 mei nog met een Pride is a Protest in Brugge. Op ons zomerkamp van 7 tot en met 13 juli voeren we discussie over de start van een nieuwe antifascistische campagne dit najaar en in de aanloop naar de verkiezingen van 2024. Doe hieraan mee!