Na berichten in de Financial Times, Der Spiegel en Le Monde over betalingen van een Chinese spion aan voormalig parlementslid Frank Creyelman, zet het Vlaams Belang hem aan de deur. Zowel de Chinese interesse in Creyelman als het aanslepen van zijn uitsluiting zijn het resultaat van de nauwe banden met partijleider Dewinter. Dit schandaal maakt duidelijk dat de politici van het Vlaams Belang te koop zijn voor buitenlandse politieke krachten, op voorwaarde dat die dictatoriale trekjes hebben natuurlijk. In hun campagnes toeteren ze over ‘eigen volk eerst’, maar blijkbaar is dat een opstapje naar goedbetaalde spandiensten voor buitenlandse regimes.
Internationaal netwerk
Als Dewinter of mensen uit zijn omgeving een dubieus internationaal bezoek aflegden, was Creyelman vaak van de partij. In 2013 trok hij met Dewinter naar de Syrische dictator Assad. Een jaar later ging hij met toenmalige VB-parlementsleden Jan Penris en Christian Verougstraete feesten op de Krim toen Rusland daar een annexatiereferendum hield. Veel toezicht kwam er volgens journalisten niet aan te pas of het moet op de lokale alcoholvoorraden geweest zijn. Creyelman ging met Dewinter, Anke Van dermeersch en Jan Penris op bezoek bij de Griekse neonazi’s van Gouden Dageraad in 2016. Ze gingen trots op de foto met partijleider Michaeloliakos die nadien tot een celstraf van 13 jaar werd veroordeeld wegens het leiden van een “criminele organisatie.” In 2018 ging Creyelman met de neonazi Kris Roman naar Donetsk. Hij was net als Dewinter meermaals in Moskou te gast.
We wierpen eerder al de vraag op wie deze uitstapjes betaalde. Nu blijkt dat het niet zozeer gebeurde met de riante middelen die het Vlaams Belang uit de zakken van de Belgische belastingbetalers haalt, maar dat dictatoriale regimes en hun met bitcoin betalende marionetten de VB-politici konden kopen om hen diensten te laten vervullen.
Geen figuur in de marge van het VB
Waar Marijke Dillen op het voorzitterscongres van het VB vorige week nog een toespraak mocht houden om de historische continuïteit in de partij te benadrukken, wordt het belang van Creyelman in de geschiedenis van de partij nu bewust geminimaliseerd. Eind jaren 1970 werd Creyelman lid van de Vlaamse Militanten Orde, de knokploeg van het Vlaams Blok die begin jaren 1980 werd veroordeeld als privémilitie. Sinds 1984 was hij bestuurslid bij het VB in Mechelen en sinds 1994 gemeenteraadslid. Tussen 1995 en 2014 was hij parlementslid. In 2009 werd hij door het VB in het Vlaams Parlement aangesteld als voorzitter van de Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese aangelegenheden en Internationale Samenwerking. In 2005 overleed voormalig VMO-voorzitter Bert Eriksson, een zelfverklaarde nazi die nooit naliet om zijn ‘trouw’ aan de Führer van de daken te schreeuwen. Creyelman aarzelde niet om als parlementslid zijn trouw aan Eriksson te betuigen. Daar kan Tom Van Grieken echter niet veel van zeggen. Bij het overlijden van Eriksson bracht hij zelf een eerbetoon “aan deze grootse man.”
Bij de Russische invasie in Oekraïne moest Van Grieken reeds afstand nemen van Creyelman. Hij deed dit door zijn jarenlange partijmakker te omschrijven als “clownesk” en “potsierlijk.” Van je eigen partijvolk moet je het hebben… Toch bleef Poetin-lover Creyelman gewoon in de Mechelse gemeenteraad zitten voor het Vlaams Belang. Het was enkel voor de buitenwereld dat Van Grieken zich distantieerde van Creyelman.
Spionage
Daar komt nu verandering in. Het bericht dat de Chinese spion David Woo beroep deed op Creyelman en hem daarvoor betaalde (in bitcoins) maakt duidelijk dat de internationale contacten van de omgeving rond Dewinter zich niet beperken tot gelegenheidsbezoekjes aan dictators. Der Spiegel, The Financial Times en Le Monde spreken over “honderden berichten” tussen Woo en Creyelman. Het doel was beïnvloeding van de Europese politiek. Met extreemrechts dat een opgang kent in Europa is het niet verwonderlijk dat gezocht wordt naar connecties in die kringen. Op die manier wil het Chinese regime op zijn minst twijfel zaaien rond hete hangijzers zoals de aanval op wat nu de voormalige democratische rechten in Hongkong zijn of over de vervolging van de Oeigoeren in Xinjiang.
Van Grieken benadrukt dat Creyelman weinig impact had. In de media duiken tegelijk berichten op van VB-parlementsleden die zich welwillend tegenover het Chinese regime opstelden. Anke Van dermeersch wordt daarbij genoemd, net als Kamerlid Steven Creyelman, de broer van Frank en sterke man van het VB in Buggenhout. In 2018 raakte bekend dat Dewinter adviseur was bij een vzw die door de staatsveiligheid werd gevolgd wegens spionageactiviteiten. De organisator van de vzw, Shao Changchun, werd het land uitgezet. Dewinter ging op kosten van die vzw verschillende keren naar China en hij verbleef vijf dagen in Kazachstan. Niet gespeend door enige zin voor ironie werd hij met Anke Van dermeersch naar China gehaald om een cultuurprijs uit te reiken. Op vraag van de vzw had Dewinter een etentje met een directeur van de federale politie. Volgens Het Laatste Nieuws zou Dewinter in 2017 voor 25.000 euro kosten aan de vzw gedeclareerd hebben. Volgens Dewinter zelf een absurd bedrag, maar als je alle activiteiten op een rijtje zet kan je de vraag stellen wanneer Dewinter nog tijd had voor de Belgische politiek.
Het roept vragen op over de buitenlandse inmenging, maar ook over de bereidheid van directeuren van de federale politie om met extreemrechtse politici te gaan eten.
Nu Creyelman aan de deur gezet is bij het VB probeert Dewinter afstand te creëren. Hij ontkent dat hij Creyelman in contact bracht met de Daniel Woo en stelt dat hij nooit met Creyelman in China was. Verder zou het contact met Creyelman “verwaterd” zijn. Een Dewinter-boy die vandaag aan Chinese spionage gelinkt wordt terwijl Dewinter zelf een verleden heeft op dat vlak, is dat zo ver gezocht? Het Nieuwsblad schrijft vandaag: “Volgens verschillende bronnen bij de veiligheidsdiensten is er een verband tussen Changchun en Daniel Woo, de spion die contact had met Creyelman. Meer zelfs: ze beschikken over informatie waaruit blijkt dat Dewinter Creyelman zélf in contact bracht met de Chinezen.” Dewinter probeert de schade voor hemzelf te beperken en zijn handen in onschuld te wassen. Een verdienstelijke poging, maar zoals het spreekwoord zegt: “Met alle Chinezen, maar niet met den deze.”
Behalve persoonlijk gewin – iemand moet de Maserati van Dewinter financieren – en persoonlijk prestige, spelen er ook politieke argumenten in de connecties met dergelijke regimes. Het VB keek jarenlang naar Poetin als een bondgenoot inzake racisme en verdeeldheid. Niet alleen Dewinter, ook andere parlementsleden van het VB gingen in 2011 reeds naar Rusland als ‘verkiezingswaarnemer’ om de kritieken over het oneerlijk verloop ervan te weerleggen. De ideoloog van Poetin, Alexandr Doegin, sprak in 2015 op een NSV-meeting in Antwerpen, die na protest van de Actief Linkse Studenten niet aan de universiteit kon doorgaan.
Aanvaardbaar
Het Vlaams Belang probeert zich vandaag ‘aanvaardbaar’ voor te doen. De oproepen van De Wever en de N-VA om de stal uit te mesten, hebben een effect binnen het VB. Het probleem daarbij is dat elke poging om de ranzigheid van de partij af te schrapen zinloos is: onder elke laag zit er nog een. Ook na de roemloze afgang van Van Langenhove en de Chinese exit van Creyelman blijft het VB een partij die opgebouwd is rond een neofascistische kern die teruggaat tot de collaboratie met het nazisme en de extreemrechtse knokploegen van na de oorlog. Van Grieken is zelf een voormalig straatvechter, zelfs indien hij dat verleden communicatiegewijs probeert weg te gommen.
De uitsluiting van Creyelman verzwakt de groep rond Dewinter. Eerder moest die vrede nemen met een lijstduwersplaats voor de parlementsverkiezingen (ook al blijft hij lijsttrekker voor de gemeenteraad in Antwerpen). Na het bezoek aan de Griekse neonazi’s in 2016 kreeg Dewinter een blaam en werd Van dermeersch uit het partijbestuur gezet. Toen Creyelman vorig jaar onder vuur lag wegens zijn pro-Russische steun, merkten we op dat Van Grieken de zondebokpolitiek die zijn partij kenmerkt ook intern toepast. Eerst en vooral worden de zwaksten aangepakt, terwijl Dewinter buiten schot blijft. Meer nog: omdat Dewinter openlijk erkende dat hij zich vergist heeft, verklaarde Van Grieken: ‘Het zijn enkel grote mijnheren die hun excuses kunnen bieden’.
Het VB probeert zich met het oog op de verkiezingen ‘sociaal’ en ‘aanvaardbaar’ voor te doen, terwijl het eigenlijk vooral bezig is met het verdedigen van de belangen van grote bedrijven en dubieuze buitenlandse regimes. Die grote leugen zit in het DNA van het Vlaams Belang. Met handige publiciteitscampagnes kan je veel, maar niet het DNA van extreemrechts veranderen.