De extreemrechtse Nationalistische Studentenvereniging (NSV) kwam dit jaar in opspraak na een nieuwe racistische meeting aan de KU Leuven. Na een passage van Martin Sellner, de man van de beruchte massale deportatieplannen, was het nu de beurt aan Dries Van Langenhove die een racistische tirade afstak.
De NSV doet zich voor als een clubje Vlaamsgezinde studenten die vooral studentikoze activiteiten organiseren. Het is in werkelijkheid een kweekvijver van het Vlaams Belang. NSV-betogingen zijn een ontmoetingsplaats voor zowel VB-kopstukken (zoals oud-NSV’ers Dewinter en Van Grieken) als gekende neonazi’s. Op de vorige NSV-betogingen, de laatste dateert ondertussen van 2019 in Leuven, waren veroordeelde neonazi’s als Tomas Boutens van BBET (Blood&Honour, Project Thule) steevast van de partij.
Ondanks het thema van de NSV-betoging dit jaar, ‘Vlaamse jeugd staat op’, circuleren er oproepen onder neonazi’s in Nederland en onder Franstalige extreemrechtse hooligans. Vanaf begin jaren 1990 organiseerde de NSV elk jaar een betoging, afwisselend in Antwerpen, Gent en Leuven. Het tegenprotest zette druk op die haatmarsen die steeds klein bleven, waarbij sommige extreemrechtse stemmen opriepen om te stoppen met deze betogingen. Na de Covid-periode leek het erop dat er effectief een einde was gekomen aan de NSV-betogingen. Na vijf jaar is er echter een comeback. Antifascisten houden opnieuw een tegenbetoging. Het initiatief hiervoor geniet een brede steun binnen linkse kringen.
In het kader van de betoging tegen extreemrechts op 25 april is een blik op de geschiedenis van NSV nuttig.
Van waar komt de NSV?
De NSV is in 1976 opgericht om extreemrechtse studenten te groeperen, na spanningen binnen de conservatieve club KVHV. De clubkleuren van NSV werden bij de oprichting in 1976 vastgelegd en verwezen naar de huiskleuren van nazi-Duitsland. Er werd ook gebruik gemaakt van het symbool van de opwaarts gerichte pijl, de Týr-rune, die staat voor trouw en in nazi-Duitsland gebruikt werd als symbool van de opleidingskampen van de Sturmabteilung. Het is een symbool dat vaak gebruik wordt door neonazi’s.
De NSV kreeg al snel een scholierenvleugel met het Nationalistische Jongstudentenverbond (NJSV) waarin o.a. Filip Dewinter en Frank Vanhecke in Brugge, Philip Claeys in Brussel en Karim Van Overmeire in Aalst een rol speelden. Zij werden later allemaal parlementslid voor het Vlaams Blok en nadien Vlaams Belang. Van Overmeire stapte nadien over naar de N-VA. Bij de oprichting van NSV werd een ‘Verbondslied’ opgemaakt waarin werd opgeroepen tot geweld tegen “Marokkanen, nikkerianen, vuile joden, maoïsten, en amadezen.”
Het NJSV had op zijn hoogtepunt 18 afdelingen (onder meer in Brugge, Antwerpen, Sint-Niklaas, De Haan, Mol, Koekelare, Geraardsbergen …). Het nationaal secretariaat was gevestigd op het privé-adres van Filip Dewinter die toen nog in Brugge woonde. Dewinter was de nationale NJSV-voorzitter. De activiteiten van het Brugse NJSV onder leiding van Dewinter en Vanhecke waren niet bepaald “salonfähig”: geweld, racisme en het openlijk verdedigen van het fascisme. Dewinter en Vanhecke organiseerden mee een “anti-communistische” boekenbeurs waar de politie revisionistische boeken (boeken die de holocaust ontkennen) in beslag nam. De Brugse NJSV’ers namen ook deel aan de gewelddaden van de begin jaren 1980 verboden privémilitie VMO (Vlaamse Militanten Orde). De Brugse VMO-verantwoordelijken zorgden voor de politieke vorming van Dewinter en Vanhecke.
In het gezamenlijk blad van NSV en NJSV schreef Anton de Grauwe: “En natuurlijk worden termen als leiderschap, hiërarchie, maatschappelijke orde, tucht, opvoeding, autoriteit als fascistisch bestempeld. Op zulk fascisme mogen wij fier zijn.” In de kringen van NJSV en NSV was men effectief fier op het fascisme. Vandaar wellicht dat Koen Dillen in hetzelfde nummer van Signaal nazi-beul Göring voorstelde als een idealist en dat nog eens herhaalt in een boekbespreking van een biografie van Adolf Eichman.
Er was regelmatig geweld door de Brugse VMO’ers en NJSV’ers. Ook in andere afdelingen was dat het geval en de extreemrechtse jongeren waren er zelfs zo fier over dat ze op cantussen liedjes zongen om dat geweld te verheerlijken. “’t Bloed stroomt door de straten, ratten kreperen in de goot, maar daar zullen we ’t niet bij laten, al die linksen moeten dood” luidde een refrein in het lied “Ter dood” (op de melodie van de Blauwvoet) dat werd afgesloten met: “Al dat rood gespuis moet naar het slachthuis. Slaat ze af, slaat ze af. Al die linksen in het graf”. Fijnzinnig. Over de methoden was er evenmin onduidelijkheid. In het NJSV-lokaal in Sint-Niklaas ging op 2 maart 1984 een bijeenkomst door waarbij iedereen gekleed was als leden van de Klu Klux Klan.
In Antwerpen aangekomen om te ‘studeren’ (veel kwam daar niet van in huis), speelde Dewinter een belangrijke rol in het Nationalistisch Studentenverbond. Later werd de naam veranderd naar ‘Nationalistische Studentenvereniging’. NSV stond begin jaren 1980 bekend als een gewelddadige club. Zo was er op 8 maart 1984 een bezetting van het Leuvense studentencafé ‘Het Stuc’ waarbij ijzeren staven en stokken ingezet werden. Eén student hield als gevolg van deze NSV-actie blijvende letsels over na een open beenbreuk. Op dat ogenblik was Jurgen Ceder voorzitter van NSV-Leuven, nadien werd bij VB-parlementslid tot hij overstapte naar N-VA. Bij zijn overstap was er hernieuwde mediabelangstelling voor het NSV-geweld uit 1984 met in De Morgen van 18 juli 2012 een artikel waarin stond dat minstens acht getuigen zagen dat Ceder een actieve rol speelde in het geweld en twee getuigen zagen dat Ceder verantwoordelijk was voor de karatetrap die een open beenbreuk bij een student veroorzaakte. Verder was uiteraard ook Dewinter aanwezig. Een getuige stelde in 2012: “De raid die de NSV’ers uitvoerden, bezorgt me tot vandaag rillingen.”
In 1985 werd aan de Antwerpse universiteit een studente bedreigd met een knipmes toen ze eiste dat een spandoek met de slogan “NSV heeft gewonnen” (na een verkiezingsoverwinning van het Vlaams Blok…) zou worden weggenomen. In datzelfde jaar voerde een commando van VMO en NSV een aanval uit op een anti-rakettenbetoging in Gent.
In de tweede helft van de jaren 1980 en begin jaren 1990 had de NSV het moeilijk om overeind te blijven. De verkiezingsdoorbraak van het Vlaams Blok op 24 november 1991 zorgde voor een kentering waarna een nieuwe generatie de tradities van NSV overnam. Dat gebeurde in de jaren 1990 met dezelfde beproefde recepten als in de jaren 1980: openlijk racisme, nostalgie naar het fascisme en waar mogelijk meer gespierde gewelddadige acties. Het is bij deze acties dat het latere VB-parlementslid Rob Verreycken zijn bijnaam ‘Rob Klop’ kreeg. Hij werd veroordeeld wegens geweld op toenmalig PVDA-kopstuk Kris Merckx.
In een controversiële uitgave van de Gentse ‘Verbondsberichten’ van NSV uit december-januari 1996-97 werd onder de titel “Gelijkheid: een mythe” een erg plat racistisch standpunt verkondigd. Het was er zodanig over dat NSV een poging ondernam om de uitgave alsnog te vernietigen en over te gaan tot fysiek geweld tegen een progressieve Vlaams-nationalist die de echtheid van de uitgave bevestigde. Een uittreksel: “Een [n**] met een kapsel van koeiedrek en afgevijlde tanden geeft een beter beeld weer van de echte natuur van een neger dan een [n**] die als blanke is opgevoed en met een auto heeft leren rijden en vloeiend een blanke taal spreekt. De [n**] -cultuur is niet alleen verschillend van de blanke cultuur, het is ook een minder geavanceerde cultuur, en ten opzichte van de blanke cultuur INFERIEUR.” De toenmalige Gentse NSV-voorzitter Dieter Van Parys zit tot op vandaag in de gemeenteraad van Oostkamp voor het Vlaams Belang.
In dezelfde periode dook de scholierenorganisatie NJSV even terug op in Brugge. In het ledenblad van die organisatie midden jaren 1990 lazen we onder meer zaken als: “de NSDAP bestaat helaas niet meer”, “homoseksualiteit is een nog uit te roeien ziekte” … De Brugse NJSV begon midden jaren 1990 ook een gewelddadige campagne tegen de linkerzijde, migranten en alternatieve jongeren. Het geweld liep danig uit de hand, onder meer met een commando dat een actie tegen de rol van Shell in Nigeria aanviel en invallen in alternatieve jongerencafés. Blokbuster beantwoordde dit met een nationale campagne tegen fascistisch geweld die begin 1997 honderden betogers op de been bracht.
Het Brugse NJSV kende een pijnlijk einde toen een van de voortrekkers ervan de druk van het protest tegen het geweld niet meer aankon en overging tot een wanhoopsdaad: de voormalige militair zette een mislukte bomaanslag op zichzelf in kaart om Blokbuster te beschuldigen. Hij viel al gauw door de mand. De man was wel gevaarlijk maar niet slim. Tom Vandendriessche was toen voorzitter van NJSV-Brugge en zetelt nu voor het Vlaams Belang in het Europees Parlement.
In dezelfde periode waren er ook in Gent een reeks incidenten, al dan niet met dezelfde figuren die in Brugge voor amok zorgden. Opnieuw werden vooral linkse militanten als doelwit uitgekozen. Vergaderingen van de Actief Linkse Studenten werden aangevallen en toen de NSV niet erkend raakte wegens haar racisme en geweld, hield een groep van 30 NSV’ers de bijeenkomst van het Gentse Politiek en Filosofisch Konvent (PFK) van 27 januari 1997 gegijzeld. In maart 1998 werden militanten van Blokbuster aan studentenrestaurant De Brug aangevallen door een groep NSV’ers, Eric Byl had medische verzorging op de spoedafdeling nodig. Enkele dagen later volgden doodsbedreigingen gericht aan Blokbuster-militanten Els Deschoemacker en Geert Cool. Enkele kraakpanden van anarchisten werden aangevallen en/of bedreigd. Ook dat geweld werd beantwoord met mobilisaties tegen fascistisch geweld. De NSV-betogingen werden ieder jaar van antwoord gediend met een sterke anti-NSV betoging.
Onder druk van het antifascistisch protest en de electorale druk van het Vlaams Blok en nadien het Vlaams Belang moesten de jongeren van NSV rond en na de eeuwwisseling meer op hun tellen letten. Hier en daar zorgde dit voor ongenoegen en splintergroepen die aansloten bij de oude tradities. Zo werd een Antwerpse bijeenkomst van de Actief Linkse Studenten in oktober 2009 aangevallen door een commando van de ‘Autonome Kameraden’. De aanval kwam er na eerdere provocaties, ook door NSV, waarbij het zelfvertrouwen danig groot was dat de aanval op voorhand werd aangekondigd. De charge werd gestopt door een ordedienst van de Actief Linkse Studenten en Blokbuster.
Maar doorgaans konden neofascisten zonder problemen terecht bij NSV. Zo werd in 2005 een nieuwe NSV-afdeling in Hasselt opgezet door iemand die op internetfora niet aarzelde om aangebrande uitspraken te doen. “Eens de democratie in chaos ineenstuikt, hoop ik dat er een ijzeren fascistische hand is om over te nemen”, was zo’n uitspraak. Niet alleen tweederangsfiguren waren tot straffe uitspraken en gespierde acties bereid. Toekomstig partijvoorzitter Tom Van Grieken pleitte er als scholier in internetdiscussies voor om de Vlaamse onafhankelijkheid “desnoods gewapenderhand” af te dwingen en als student ging hij meermaals op de vuist met tegenstanders. Van Grieken haalde als NSV-voorzitter gekende fascisten naar Antwerpen, zoals Nick Griffin van de British Nationalist Party en nadien Udo Voigt van de Duitse NPD. Onder Van Grieken gooiden NSV-leden met toiletpapier naar mensen-zonder-papieren die aan de UA opkwamen voor een regularisatie. Het is opmerkelijk hoe Van Grieken vandaag zijn eigen verleden probeert wit te wassen.
In 2004 werd een heuse charge ingezet tegen de anti-NSV betoging in Gent. Een getrainde groep van extreemrechts ging over tot een fysieke aanval waarbij enkele antifascisten medische verzorging nodig hadden. De electorale achteruitgang van het Vlaams Belang en de opgang van N-VA vanaf 2006 zetten druk op de NSV, met een aantal leden die eerder naar N-VA keken terwijl anderen opkeken naar het voorbeeld van de Griekse neonazi’s van Gouden Dageraad. Oud-NSV-kopman Dewinter was duidelijk over zijn positie. Samen met dichte medestanders, waaronder Jan Penris die ook uit de NSV-traditie komt, bracht hij een bezoek aan Gouden Dageraad in Griekenland.
Eind november 2013 hield NSV een internationale meeting. Onder druk van protest kon die niet aan de Leuvense universiteit doorgaan, waarna naar Antwerpen werd uitgeweken. Niet voor het eerst was iemand van het Italiaanse Casa Pound uitgenodigd, een organisatie die zichzelf als fascistisch omschrijft. Verder ook een Hongaarse spreker die betrokken was bij de Hongaarse Garde, een verboden privémilitie. Zelfs het Vlaams Belang vond de meeting zo aangebrand dat het de infrastructuur van de partijlokalen niet ter beschikking stelde.
In 2015 volgde een meeting met Alexandr Doegin, de huisideoloog van Poetin en een zelfverklaarde fascist. Na protest van de Actief Linkse Studenten kon NSV die meeting niet aan de universiteit van Antwerpen houden en werd uitgeweken naar een zaal in Edegem. Tegen 2017 was er een dieptepunt voor de NSV, toen er op de jaarlijkse betoging geen 100 aanwezigen meer waren. De extreemrechtse website ReAct had het over 80 tot 90 betogers in Antwerpen dat jaar, waaronder VB-voorzitter Van Grieken. Daar tegenover stonden 250 antifascisten.
In deze periode kende Schild & Vrienden een opgang. Die club kwam vooral voort uit KVHV-Gent, maar telde ook NSV-leden in zijn rangen. De NSV-betoging van 2018 werd mee ondersteund door Schild & Vrienden die betoogden voor apartheid in Zuid-Afrika. Met een 60-tal sympathisanten van Schild & Vrienden erbij kwam NSV aan 200 betogers, tegenover 500 antifascisten die dezelfde avond door de Gentse straten trokken. Ondanks een video-oproep door Van Grieken en steun van Schild & Vrienden zakte het aantal extreemrechtse betogers in de laatste NSV-betoging, enkele weken voor de verkiezingen van 2019, opnieuw tot 150. Eens te meer was de tegenbetoging veel groter met 500 aanwezigen.
Dries Van Langenhove kwam uit KVHV-Gent, maar was voordien al verbonden aan de jongerenafdeling van het Vlaams Belang. De hernieuwde groei van het VB in de verkiezingen en peilingen zorgde ervoor dat zowel bij KVHV als NSV richting VB werd gekeken. De extreemrechtse partij speelde daar actief op in. Van Langenhove en Van Grieken maakten dit duidelijk toen ze eind 2019 in Antwerpen elk voor de ‘andere’ studentenclub gingen spreken: ex-KVHV’er Van Langenhove voor NSV, ex-NSV’er Van Grieken voor KVHV. Vlaams Belang recupereerde een groot deel van Schild & Vrienden, verschillende leden ervan die veroordeeld werden in het recente proces hebben verantwoordelijke functies in het Vlaams Belang.
Dat is geen toeval. Het Vlaams Belang had nooit een probleem met het geweld en neonazisme bij de NSV of soortgelijke groepen. Alleen mag het niet teveel mediabelangstelling krijgen. Voormalig VB-voorzitter Bruno Valkeniers stelde het in een interview ooit als volgt: “Vlaams Belang heeft altijd gerekruteerd in NSV-kringen. Heel wat Belangers waren tijdens mijn NSV-jaren ook vrienden. Inderdaad, dat waren geen koorknapen. Ach, je bent jong en je wilt wat. Dan zoek je de weg van de radicaliteit. Ik schaam me niet voor dat occasionele straatgeweld.” Occasioneel?
NSV kwam de afgelopen maanden vooral in het nieuws met incidenten in Leuven, waar eerst Martin Sellner zijn deportatieplannen kwam toelichten en vervolgens Van Langenhove plat racisme verkondigde. Tussendoor werden andersdenkenden geïntimideerd en kwam NSV openlijk naar voren als aanhangers van ‘White Power’.
Straatgeweld is wat NSV op 25 april in Antwerpen in de praktijk wil brengen. Antifascistisch protest is noodzakelijk om dat tegen te gaan. Dankzij antifascistisch protest is de erkenning van NSV in Leuven ingetrokken. Waarom dat beperkt houden tot één stad? Het verzet tegen extreemrechts moet overal opgevoerd worden. Afspraak op de betoging tegen extreemrechts op 25 april om 19u op de Dageraadplaats.
