‘Lesser evilism’ crasht in de VS. Trump president van een rot systeem

De verkiezing van Trump is een onmiddellijk gevaar voor migranten en mensen met een migratie-achtergrond, LGBTQIA+ personen, feministen, werkenden en al wie zich verzet tegen het systeem van winstaccumulatie voor een handvol superrijken. Het enthousiasme bij de Amerikaanse verkiezingen was beperkt. Trump haalde bijna een miljoen stemmen minder dan vier jaar geleden. Zijn Democratische tegenkandidaat Kamala Harris verloor echter nog veel meer stemmen tegenover het resultaat van Biden in 2020. De overwinning van Trump is een verwerping van het heersende beleid en een indicatie van de crisis van het systeem. Een kapot systeem brengt bijpassende politieke vertegenwoordigers op de voorgrond. 

In de eerste plaats gaat onze solidariteit naar de slachtoffers van dit beleid. Onder Trump zal de repressie nog meer opgevoerd worden. De afgelopen jaren nam het aantal racistische maatregelen fors toe. Zo werden onder Biden en Harris meer migranten het land uitgezet dan tijdens de eerste ambtstermijn van Trump. Nu spreekt de omgeving van Trump over massale deportaties en gevangeniskampen. Dat stinkt naar een verleden waarvan de desastreuze gevolgen algemeen bekend zijn. 

De queer-gemeenschap vreest terecht de gevolgen van een groeiende macht van conservatief-religieuze groepen en standpunten. Trump heeft uitgebreid gebruik gemaakt van transfobie om conservatieve steun te vergaren en zijn nieuwe regering kan snel beslissen dat de federale wetten rond burgerrechten niet van toepassing zijn om  anti-LGBTQ+ discriminatie tegen te gaan. 

Personeel in de zorgsector vreest een beleid dat geleid wordt door iemand die zich vooral verdiept heeft in complottheorieën. Elon Musk, niet bepaald een volkse jongen, wil hard snoeien in de overheidsuitgaven. Het gaat om zaken als openbare diensten en sociale zekerheid. Dat zal alle werkenden treffen. 

De normalisering van extreemrechtse maatregelen zal ook in Europa en elders gevolgen hebben. Orban en Dewinter juichten omdat hun rijke vriend en corrupte zakenman de verkiezingen won. Het is een indicatie van het groeiende zelfvertrouwen van extreemrechts, wat onvermijdelijk ook tot gewelddaden leidt. En dan is er het onvoorwaardelijke groene licht voor het Israëlische regime van Netanyahu om de genocide en het bloedbad niet tot Gaza en het zuiden van Libanon te beperken.

De dreiging is reëel en het gevaar groot. Daartegenover is organisatie nodig en mogelijk. De afgelopen week kwam na zeven weken een einde aan de staking van 30.000 werknemers van Boeing. Ze haalden een loonsverhoging van 38% over de volgende vier jaar binnen. Dat klinkt als een forse opslag, maar met de inflatiecijfers van de afgelopen jaren was er meer nodig. Het voorstel werd met 59% gestemd, wat erop wijst dat een aanzienlijke groep verder wilde gaan om meer af te dwingen. Bij de verkiezingen waren er in 10 staten referenda over abortusrechten. In 8 was er een meerderheid voor meer rechten, daaronder enkele staten waar de Republikeinen wonnen. Enkel in South Dakota en Nebraska werd een versterking van abortusrechten niet goedgekeurd. In Florida stemde 57% voor, maar is een meerderheid van 60% vereist om de regels effectief aan te passen. Een meerderheid van de Amerikanen steunt vandaag het recht op abortus. Zo zijn er nog tal van voorbeelden die het potentieel van strijd en verzet tonen.

De Democraten hoopten om van de verkiezingen een referendum over abortusrechten te maken. Zelf deden ze de afgelopen jaren niets om die rechten effectief te verdedigen of om nieuwe rechten af te dwingen. Alles werd doorverwezen naar de verkiezingen. Tegen de achtergrond van een beleid waarin de levensstandaard van de werkende klasse wegzakt door de hoge inflatie, kon dit geen enthousiasme creëren. De status quo, het behoud van de huidige orde van dingen, betekent al permanente ellende voor miljoenen mensen in de Verenigde Staten. De tactiek van het ‘lesser evilism’ is bij deze verkiezingen gecrasht. Het betekent immers het behoud van de sociale crisis die vandaag heerst. 

Een partij die zich resoluut achter een genocide in Gaza schaart en de belangen van big business dient ten koste van de werkenden en hun gezinnen, is geen alternatief. Bernie Sanders zegt nu dat de Democraten de “arbeidersklasse hebben verlaten” en “het status quo verdedigen”, waardoor het “Amerikaanse volk boos is en verandering wil.” Het gaat om Democratische leiders waar Sanders zelf campagne voor voerde. Wachten tot na de verkiezingen om aansluiting te vinden bij de boosheid en de roep om verandering, is gewoon fout en ondermijnt de geloofwaardigheid ervan.

De overwinning van Trump leidde tot een stijging op de beurzen. De angst voor chaos verdween door het duidelijke resultaat. Bovendien wordt ervan uitgegaan dat Trump de belangen van big business verder blijft verdedigen. Als dit gebeurt met rauwe retoriek en meer brutale haat of met een meer verdoken gepolijste variant, maakt hen niet veel uit. 

In de aanloop naar de verkiezingen kreeg Trump de enthousiaste steun van Elon Musk. Ook Jeff Bezos van Amazon zette de deur open. Kapitalisten verwachten dat Trump hen niets in de weg legt om de winsten op peil te houden. Er zijn echter grote tegenstrijdigheden. Klimaatmaatregelen hoeven bijvoorbeeld niet meer, zelfs indien er een toename is van het aantal en de ernst van natuurrampen. Die rampen treffen vooral de werkende bevolking, maar ook de kapitalisten. Extra besparingen op het overheidsantwoord op natuurrampen zal de situatie er niet beter op maken. Sommige kapitalisten hopen meer winst te boeken dankzij protectionisme, anderen vrezen dat hun afzetmarkten hierdoor moeilijker toegankelijk worden. Sommigen hopen op soepeler regels om lonen naar beneden te halen, maar steunen tegelijk een beleid dat een reservoir aan goedkope arbeidskrachten wil deporteren.

De vreugde op de aandelenbeurzen van de rijken staat in een schril contrast met de angst onder heel wat activisten. Voor de werkende klasse en de organisaties waarmee ze strijd organiseert, ziet het er effectief heel lelijk uit. Dat mag ons niet ontmoedigen, maar net aanzetten om van onze woede een kracht te maken gericht op volledige maatschappijverandering. 

Het systeem is kapot en de enige kracht die het kan fixen, is de werkende klasse in al haar diversiteit. Dat is de maatschappelijke kracht die alles doet draaien en die met het stakingswapen de volledige productie en economie kan platleggen. Democratische eigendom en controle van de belangrijkste sectoren van de economie zou een rationele planning mogelijk maken waarbij de beschikbare middelen en technologische mogelijkheden ingezet worden voor de behoeften van de mens en de planeet. Actief strijden voor zo’n samenleving, voor democratisch socialisme, geeft de boosheid en de angst een positief perspectief van collectieve emancipatie in plaats van de wanhoop die vandaag domineert.