Nog een breuk in het cordon sanitaire, weer van de traditionele partijen

Het oude gemeentehuis van Brecht. Foto: Wikimedia Commons

Na Ranst en Izegem is het nu de beurt aan Brecht. Ook daar wordt het cordon sanitaire doorbroken. In Ranst gebeurde dit door twee lokale partijen (PIT en Vrij Ranst) die bestaan uit voormalige liberalen en christendemocraten. In Izegem door de lokale lijst STIP+ van voormalige ‘socialisten’ en liberalen. Nu volgt Brecht waar een door CD&V gedomineerd kartel met Open Vld en Vooruit het cordon breekt.

De lokale lijst Nu2960 haalde 15 van de 31 zetels. Na het afspringen van gesprekken met de tweede partij, N-VA (goed voor 10 zetels) bleef enkel de optie over om te spreken met de derde partij in de gemeenteraad: het Vlaams Belang (goed voor 6 zetels). CD&V’er Frans Van Looveren wordt de nieuwe burgemeester. Hij verklaarde dat gesprekken met N-VA niets opleverden, waarna met Vlaams Belang werd gesproken, “waarbij we gaandeweg steeds meer merkten dat er wel heel veel raakpunten bleken in onze programma’s.” Dat CD&V’ers vaststellen dat hun programma heel veel raakpunten heeft met extreemrechts, zou tot nadenken moeten aanzetten.

Zowel CD&V als VLD lieten weten dat lokale verantwoordelijken hun partijkaart verliezen. Vooruit stelde dat de samenwerking met Nu2960 wordt opgezegd. Haar enige verkozene blijft wel lid van Nu2960 en moet zijn partijkaart inleveren. De lokale Vooruit-voorzitter: “Hij heeft zijn partijkaart moeten inleveren, maar de vriendschap zal blijven. Als Vooruit zijn we wel uit Nu2960 gestapt, dat moesten we ook doen van hogerhand. Ach, ergens is het allemaal de schuld van het nieuwe decreet voor de gemeenteraadsverkiezingen. We hadden met ‘overlopers’ ook een meerderheid kunnen vormen – want wees gerust die waren er – maar dat kon niet.”

Het is opmerkelijk dat een kartel van de traditionele partijen beslist om met extreemrechts in zee te gaan. Het zegt iets over het gebrek aan impact van de nationale verantwoordelijken van de traditionele partijen op de lokale afdelingen en hun voortrekkers. Behalve het afnemen van de lidkaart van de betrokkenen, lijken deze partijen hier geen enkele conclusie uit te trekken.

Straks is de N-VA (uiteraard naast Groen en PVDA) de enige partij die niet met VB bestuurt op lokaal vlak… Het is opmerkelijk dat een partij die zegt tegenstander te zijn van het cordon sanitaire de enige grote traditionele partij is waarvan er na 13 oktober geen enkele lokale afdeling een coalitie met het VB aanging.

Het Vlaams Belang stelt zich momenteel erg soepel op en verandert ook in Brecht de lokale partijnaam tot ‘Ons Brecht’. Daarmee wordt hoogstens oppervlakkig verdoezeld wat er eigenlijk gebeurt: extreemrechts aan de macht laten. Het Vlaams Belang is tot alles bereid om aan de macht te komen. Dat is slechts een opstap om nadien eigen voorstellen en maatregelen op tafel te leggen en door te voeren. Elke machtsdeelname is een verdere stap richting de normalisering van het Vlaams Belang en alle haat waar extreemrechts voor staat.

Het cordon sanitaire werd begin jaren 1990 afgedwongen op basis van een breed gedragen protest tegen racisme en fascisme. Jongeren en werkenden kwamen overal op straat om te betogen en actie te voeren. Dit speelde een belangrijke rol in de beslissing van de traditionele partijen om zich tot het cordon sanitaire te verbinden. De afwezigheid van extreemrechts langs Franstalige kant versterkte dit. Het doorbreken van het cordon vandaag is mee mogelijk door de zwakte van het georganiseerde antifascisme langs Nederlandstalige kant. Dit mag antifascisten niet ontmoedigen, het moet eerder gezien worden als een oproep om zich te organiseren tegen het gevaar van racisme, seksisme, queerfobie en een rechtse agenda die de meest kwetsbaren de schuld geeft voor de gevolgen van een bijzonder asociaal beleid.